Coronaire hartziekte blijft een dominante doodsoorzaak over de hele wereld. Meestal gaat het dan om een hartaanval. Gelukkig bestaat er een heel simpele ingreep om ons tegen hartfalen te beschermen: regelmatig trainen.
Het is zeer duidelijk aangetoond dat regelmatige uithoudingstraining (o.a. lopen, fietsen, zwemmen, …) de kans op hartfalen verkleint. Dit bij zowel ritmestoornissen, hartstilstand als hartinfarct. Heb je dan toch een hartaanval? Ook dan blijkt de kans dat je hierbij sterft kleiner wanneer je regelmatig traint dan wanneer je dit niet doet.
De bescherming die training biedt voor ons hart noemen we ‘door training uitgelokte hartbescherming’. Je hoeft slechts 3 tot 5 opeenvolgende dagen matig (50% VO2 max) tot intensief (70% VO2 max) te trainen om dit beschermend effect te verkrijgen. Echter gaat dit effect snel verloren wanneer je stopt met trainen. Regelmaat is dus de boodschap. In de praktijk komt het er op neer 3 tot 5 dagen per week te trainen om de hartbescherming te behouden.
Recente studies vinden ook meer om meer dat zeer intensieve interval training (HITT : 60s > VO2 max) en krachttraining ook bescherming bieden aan ons hart.
Een combinatie van cardio- en krachttraining binnen één programma zorgt waarschijnlijk voor de meeste voordelen.
Hoe beschermt training ons hart?
Er zijn vele mechanismen die kunnen zorgen voor de bescherming van ons hart door training; wijzigingen in onze coronaire vaten, wijzigingen van onze hartspiercellen, toename in diameter en densiteit van de coronaire vaten, functionele adaptaties in de bloedsomloop, betere vasodilatatie en -constrictie werking, …
De korte tijd die nodig is om hartbescherming te verkrijgen (slechts 3 opeenvolgende dagen trainen) doet vermoeden dat er ook nog een ander mechanisme aan de basis ligt, omdat de hiervoor genoemde mechanismen slechts optreden na enige tijd van training.
Wetenschappers schrijven het effect op korte termijn toe aan de toegenomen anti-oxidant capaciteit van de hartspiercellen en aan wijzigingen in de mitochondriën van de hartspiercellen (naar een fenotype dat schade door hartfalen weerstaat). Door deze bevindingen is er ook onderzoek aan de gang medicijnen te ontwikkelen dat deze anti-oxidant werking stimuleert wanneer een patiënt een hartinfarct ondergaat.
In tussentijd blijft de boodschap: regelmatig trainen beschermt je hart!
Bron: Wiggs et al., Exercise Can Protect against a Broken Heart, Current Sports Medicine Reports, 2015
